Uit de serie 'De wortel van het probleem':

OPPERVLAKKIGE AANNAMES, ONGEFUNDEERDE VOOROORDELEN EN HOKJES DENKEN: DE WORTEL VAN HET PROBLEEM

De titel alleen al verteld de basis van zo’n beetje alle kwesties, vooral in modernere samenlevingen zoals de Lage Landen. Met zeer weinig informatie, details en/of ervaring trekken mensen conclusies over oplossingen die wel of niet kunnen. Vrijwel nooit gaan we naar de wortel van het probleem en zolang we dat niet doen zullen de ‘problemen’ zich in rap tempo alleen maar meer en meer blijven opstapelen.

Gelukkig zijn er wel degelijk ook nog mensen die zich hier niet bij neerleggen en al hun energie en tijd steken in gedetailleerd, efficiënt en gefundeerd kijken naar problemen en doelgericht toewerken naar daadwerkelijke oplossingen op maat voor iedere specifieke situatie. Het is van groot belang dat deze mensen hun krachten bundelen om de weerstand van ‘het oppervlakkige’ niet alleen te hoeven te trotseren. De juiste mensen op de juiste plaats. Mensen die niet bang zijn om hard te werken aan de daadwerkelijke bron van problemen. Het klinkt als, en is vaak ook, een ondankbare taak. Echter het accepteren van onzinnige oplossingen en slecht beleid is voor mij iets wat nooit geaccepteerd kan worden. Enkele voorbeelden:

De afgelopen periodes zijn de Nederlandse boeren wederom in opstand gekomen om hun peniebele situatie aan het licht te brengen. Opzich een goed initiatief en ook ik steun de Nederlandse boer, maar wel alleen de goede Nederlandse boer. In eerdere artikelen schreef ik daar al over. De aanduiding Nederlandse boer is echter hokjes denken. Er zijn gezamelijke, overeenkomende kenmerken onder alle ‘deelnemers’ in een hokje, maar in dit hokje bevinden zich zoveel individuen, zowel goede als slechte boeren en alles wat er tussenin zit. Voor iedere grote groep geldt dat er intern rigoreus geselecteerd moet worden op ‘collega’s’ die het waard zijn en het verdienen om voor te vechten en het tegenovergestelde. Het draagvlak om een bepaald doel te halen wordt vele malen groter als de ‘rotte appels’ eruit geselecteerd zijn. In alle menselijke ‘groepen’ is sabotage en oneerlijkheid van binnenuit één van de grootste knelpunten en blokkades voor daadwerkelijke verbeteringen.

De kwestie: terugkeer van wolven in de Lage Landen blijft ook een hekelpunt. Tussen roofdieren en mensen is er een grote kans op conflicten als men niets aan conflictpreventie doet. Het is niets nieuws dat grote roofdiersoorten zoals wolven op veel weerstand stuiten onder veehouders. De ‘groep’ wolven bestaat uit talloze individuen verspreid over talloze regio’s. Net als iedere soort of groep zijn er overeenkomende, gezamelijke kenmerken, echter ook hier geldt dat de realiteit verschilt per individu en/of roedel. Dit betekent dat wat voor de ene situatie wel geldt en werkt, dat voor een andere situatie niet zo is. Van wilde dieren weten wij mensen maar een heel klein beetje, want het grootste gedeelte van het leven en gedrag en leven van wilde dieren gebeurt buiten ons gezichtsveld. Zo weten we dus vrijwel nooit helemaal zeker waarom een wolf bepaald gedrag laat zien en wat een wolf in het verleden heeft meegemaakt om tot een bepaald gedrag te komen. Met de kennis die we wel al hebben, komend uit ervaringen op diverse lokaties en met diverse wolven kunnen we deels met algemene conflictpreventieoplossingen komen, maar om echt goed te werk te gaan moeten we iedere individuele situatie analyseren en op maat van oplossingsadvies en hulp daarbij voorzien. Maatwerk is wat nodig is.

Vrijdag 11 oktober 2019 was er een bijeenkomst georganiseerd voor schapen- en geitenhouders door Stichting ARK, BIJ12 en Van Bommel Faunawerk met als hoofdonderwerp de bevindingen van de pilot kuddebeschermingshonden van voorgenoemde organisaties met schapenhouder André Kühn. In de ochtend waren er presentaties over de huidige Nederlandse situatie van de wolf, over conflictpreventie doormiddel van degelijke afrastering door Wolf-Fencing en werken met kuddebeschermingshonden (KBH) door mijzelf (Canine Efficieny). Het middagprogramma bestond uit het delen van de ervaringen en conclusies van de pilot KBH bij en met André Kühn en het tonen van een wolfwerend raster van Landschap Overijssel. Kort samengevat werkt André met KBH en blijft er mee werken op zijn manier. André kiest ervoor om zijn KBH niet te gebruiken op plekken waar veel recreanten/toeristen zijn, want ja: één van de grootste uitdagingen altijd en overal (ook in het buitengebied) is het gedrag van derden. Dit is één pilot, één situatie bij één schapenhouder. De ervaringen en uitkomsten van deze pilot vormen een heel klein deel van ‘het hokje’ kuddebewakingshonden. Het grote ‘hokje kuddebewakingshonden’ bestaat verspreid over de hele wereld in talloze verschillende situaties en onder even zo talloze omstandigheden met talloze verschillende KBH types en individuen en hun eigenaren. Enkele van die talloze verschillende KBH scenario’s komen steeds weer aan bod in de Canine Efficiency presentaties. Helaas waren er na het vertellen door André van zijn ervaringen meteen mensen die concludeerden dat de enorme ‘groep’ KBH in een héél land (Nederland), gebaseerd op één situatie en voorbeeld, niet mogelijk zou zijn. Dat brengt ons weer terug naar de titel en de wortel van het probleem. Ik wil bij deze mijn complimenten uiten naar de initiatiefnemers en deelnemers van deze pilot, want ze zijn daadwerkelijk begonnen om bij te dragen aan het opdoen van ervaring in Nederland met de inzet van KBH. Een proces wat net als alle andere processen verloopt met vallen en opstaan, aanpassen en verbeteren.

Het leven is enorm complex, gedetailleerd en divers. Er is geen makkelijke weg, er is geen manier om te ontsnappen aan voortdurende inspanningen en hard werken. We moeten kritisch zijn, te beginnen bij onszelf, gevolgd door kritisch zijn naar de groepen of hokjes waar we in gezet worden of bij (willen) horen. Wie dit niet doet, wie niet probeert en wie niet durft te vallen om weer op te staan om te leren en te verbeteren heeft geen meerwaarde en draagt niet bij aan toekomstperspectief en het ontrafelen en werken aan het oplossen van de wortel van het probleem. Ook KBH hebben toekomstperspectief in de Lage Landen, door en bij de juiste mensen.